Dr med. Wanda Leśkiewicz – Pomykalska - Wspomnienie
Znałam dr Wandę Leśkiewicz-Pomykalską od początku mojej drogi zawodowej. Byłam jej studentką, pracownicą w pierwszych latach pracy, koleżanką, wreszcie przyjaciółką i powierniczką.
Dr med. Wanda Leśkiewicz- Pomykalska urodziła się w 1922 roku na Polesiu jako najstarsza z pięciorga rodzeństwa. Jej droga życiowa była trudna i kręta, wymagająca dużej odporności i wytrwałości psychicznej. Do tej drogi przygotował ją rodzinny dom, oraz szkoła. Ojciec był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej, a w okresie międzywojennym działaczem rolniczym na swoim terenie. Wanda uczęszczała do gimnazjum im Marii Rodziewiczówny w Kobryniu, gdzie duży nacisk kładziono na wychowanie patriotyczne. W latach 1938 –1939 szkoła przygotowywała uczniów do obrony kraju poprzez szkolenie sanitarne i w ramach tej akcji kierowała uczniów do miejskiego szpitala w charakterze pomocy sanitarnej – dla Wandy był to pierwszy kontakt z medycyną.
Kiedy wybuchła II wojna światowa, Wanda miała 17 lat. W 1941 roku, w czasie wybuchu epidemii tyfusu plamistego w województwach wschodnich, pracowała jako ochotniczka w prowizorycznym szpitalu zakaźnym, który mieścił się w budynku szkolnym.
W styczniu 1942 roku rozpoczęła naukę w 2,5-letniej Szkole Pielęgniarskiej PCK w Warszawie, a po jej ukończeniu w 1944 roku zapisała się jako słuchaczka na tajne komplety studiów medycznych u prof. Zaorskiego. Zajęcia miały rozpocząć się w październiku, tymczasem 1 sierpnia wybuchło Powstanie Warszawskie. Wanda pracowała w kilku kolejno burzonych i palonych szpitalach powstańczych. Do tych wspomnień grozy- dni i nocy pod stałym obstrzałem, rozrywających się nad głową pocisków i walących się cegieł, w pożarach, wśród krzyków palących się ludzi wzywających ją po imieniu z błaganiem o pomoc, poczucia bezsilności i skrajnego wyczerpania fizycznego i psychicznego- wielokrotnie wracała do końca życia.
Po kapitulacji Warszawy została, wraz całym personelem szpitala, ewakuowana do Pruszkowa a następnie załadowana do wagonów wiozących jeńców na roboty do Niemiec. We Wrocławiu zdarzył się cud, Polak w niemieckim mundurze wyciągnął ją z tego wagonu i wepchnął do pociągu jadącego do Krakowa.
Tu, po traumatycznych przeżyciach w Warszawie, początkowo szukała zajęcia wszędzie, byle nie w szpitalu. Ale los postanowił inaczej, została zatrudniona w prywatnej lecznicy prof. Glatzla i doc Hano. Tu spotkała swojego pierwszego męża dr Mirosława Leśkiewicza, który był pacjentem, chorował na chorobę Burgera. Dr Leśkiewicz był nie tylko lekarzem chirurgiem, ale też sportowcem, społecznikiem i marynarzem, utalentowanym organizatorem obozów wychowania fizycznego, członkiem ruchu oporu, organizatorem jednostek sanitarnych w Warszawie. Nie umiał się pogodzić z chorobą i nie chciał się zgodzić na amputację nóg. Dzięki Wandzie udało się go przekonać do tej jedynej dostępnej wówczas metody leczenia, a następnie to dzięki niej wrócił do życia i zawodu. W późniejszym okresie był pionierem programu i organizatorem ośrodków rehabilitacyjnych dla dzieci i młodzieży po amputacjach rąk i nóg oraz z uszkodzeniami kręgosłupa- w Świebodzinie i Ciechocinku. Był uznanym autorytetem w tej dziedzinie również na forum międzynarodowym. Jednocześnie sam musiał się leczyć, wyjeżdżał na leczenie usprawniające do Szwajcarii, Szwecji i Anglii. Zmarł w 1963 roku po wielu operacjach i kilku zawałach serca. W tej trudnej drodze towarzyszyła mu Wanda, która w tym czasie skończyła studia medyczne i uzyskała specjalizację z pediatrii dzieląc swój czas miedzy wykładami, egzaminami, wychowywaniem córki i potrzebami swojego męża. Od 1956 roku Wanda pracowała w II Klinice Pediatrycznej Akademii Medycznej w Warszawie. Była kierownikiem Polikliniki Specjalistycznej i Poradni Reumatologicznej a następnie ordynatorem Oddziału Niemowlęcego. Zajmowała się zagadnieniami wówczas aktualnymi: poliomyelitis, celiakią, mukowiscydozą, cukrzycą oraz chorobą reumatyczną, która była przedmiotem jej rozprawy doktorskiej. Jest autorką 54 prac ogłoszonych w piśmiennictwie krajowym.
Od 1973 do 1976 roku, na wniosek i za poparciem Akademii Medycznej, pracowała na Uniwersytecie i w Szpitalu w Konstantynie w Algierii, gdzie zajmowała się- poza prowadzeniem chorych w oddziale- także szkoleniem studentów piątego roku medycyny w zakresie pediatrii. Tu wyszła po raz drugi za mąż- za prawnika Stanisława Pomykalskiego.
Po powrocie do Polski okazało się, że są kłopoty z odzyskaniem etatu, który zwolniła na czas wyjazdu. Przez następne 4 lata pracowała na etacie adiunkta, pełniąc funkcję zastępcy Kierownika Oddziału Kardiologicznego. W 1979 roku przeszła do Centrum Zdrowia Dziecka, gdzie początkowo była zastępcą Kierownika Oddziału Kardiologicznego a następnie, od 1982 roku, konsultantem w Oddziale Kardiochirurgicznym CZD. Przygotowywała dzieci do operacji wady serca oraz opiekowała się nimi po zabiegu.
Po przejściu na emeryturę dużo chorowała, ale była zawsze pogodna, pełna energii i optymizmu. Nie straciła kontaktu z nami, pracownikami Oddziału Kardiologii i Kardiochirurgii Centrum Zdrowia Dziecka. Dla nas każda jej wizyta w CZD lub nasze odwiedziny w jej domu były przyjemnością. Szczodrze obdarzała nas swoim entuzjazmem życiowym i niezachwianym przekonaniem, że z każdej sytuacji można znaleźć wyjście.
Dr Wanda Leśkiewicz-Pomykalska zmarła 9 stycznia 2019 roku, jest pochowana w grobowcu rodzinnym w Warszawie.
W imieniu wychowanków, współpracowników i przyjaciół dziękuję losowi, że na swojej drodze życia spotkaliśmy dr Wandę Leśkiewicz Pomykalską.
Wanda Kawalec
